Thông tin trên mạng Internet mênh mông như biển cả. Làm sao chúng ta có thể tìm được thông tin cần thiết trong biển thông tin đó? Có một cách là dựa vào trang web, cách khác là dựa vào máy tìm kiếm.
Máy tìm kiếm, còn được gọi với nghĩa rộng hơn là công cụ tìm kiếm, vốn là một phần mềm tìm các trang web trên mạng Internet. Chúng ngoài việc cung cấp dịch vụ nội dung thông tin ra còn cung cấp dịch vụ tìm kiếm thông tin. Có hai phương thức:
- Một loại là phương thức mục lục (thư mục). Loại mục lục này tổ chức các tin trên trang web thành cấu trúc hình cây, theo một phương pháp phân loại, bạn có thể tra theo từng tầng bậc đến khi tìm thấy trang web mà bạn cần tìm kiếm. Ví dụ trang web thứ nhất cho ta biết các cột mục lớn như chính trị, khoa học, kỹ thuật, văn hóa, nghệ thuật, thể dục. Nếu bạn thích thể dục thể thao thì chuyển con chuột tới cột này thì nhấn một cái. Tiếp đó nó sẽ mở ra cho bạn cột mục ở tầng thứ hai, có thể thao trong nước và thể thao nước ngoài. Lại một tầng nữa, có thể là bóng rổ, bóng chuyền, bóng đá, bóng bàn, cầu lông, khúc côn cầu trên băng, bóng ném, bóng chày, golf, khúc côn cầu… Cuối cùng, có thể dưới cột mục "kết quả thi đấu bóng đá tuần qua" sẽ hiển thị các hàng tít báo. Lúc này bạn có thể chọn đọc một bài. Trên thực tế, mỗi lần bạn chọn thì thiết bị tìm kiếm đều chuyển việc tìm kiếm này cho trạm máy tìm kiếm. Sau đó trạm này sẽ truyền kết quả ra cho bạn. Nếu trạm máy dò tìm ở xa (như ở Mĩ) thì thời gian lâu hơn một chút.
- Một phương thức khác là phương thức tra cứu. Trên trang web cung cấp dịch vụ này có một mục tìm kiếm, để bạn gõ vào đó yêu cầu tìm kiếm. Ở đó, bạn có thể nhập từ khóa của nội dung tìm. Ví dụ bạn gõ "Cố Cung", trạm máy dò tìm sẽ tra ra các bài văn có liên quan tới Cố Cung này. Khi dùng cách thức này, điểm mấu chốt là yêu cầu của bạn phải chính xác, nếu yêu cầu không cụ thể thì trạm máy dò tìm sẽ có thể tìm cho bạn hàng ngàn hàng vạn kết quả. Nếu yêu cầu quá chặt thì có thể tra cứu rất lâu mà kết quả vẫn không tìm thấy.
Khả năng tìm kiếm được quyết định bởi số mục của trang web mà máy truy tìm dữ liệu liên kết, chu kì thời gian đổi mới của kho dữ liệu, phương pháp phân loại tin và toán pháp kiểm tra tìm kiếm tin của nó. Trạm thu thập ít thì tin cũng sẽ ít. Chu kì đổi mới dài thì tin sẽ cũ. Phân loại không hợp lí thì tin vẫn có thể tìm ra lại không thể tìm ra. Toán pháp không hay thì tốc độ tra tìm sẽ chậm. Trạm máy dò tìm không phải là ít. Những trang web tiếng Anh nổi tiếng có Yahoo!, Lycos, Alta, Vista, Excite, Infoseek. Trang web tiếng Trung Quốc có Sohu, Yeach, Goyoyo, Whatsite.
10 vạn câu hỏi vì sao
